Ang Banta ng mga Bantas

hindi mahagilap ang

tuldok

ni hindi magawang

iputok

ang tinta sa dibdib

upang pahintuin

o kahit antalain

ang masaklap

na kahulugan

ng mga salita

kumakaway

ang kuwit

parang

nangangalabit

ng panandaliang

sagot

sa walang

katapusang

pagtutuwid

ng dahilang

gusot, masalimuot

ipinapaalala ng

padamdam na pananda

na magtanda:

na sumusuka

ng mga ponema

ang dila

para sa isipang batid

ang pagkakaiba

ng wasto sa tama

isang kilong

tandang pananong

ang inihahain

ng mga pagkakataon

bakit may kasamang

tuldok ang

kalawit sa tanong

nakasabit, nakabitin

kailangan bang

tumingala sa langit

pagkat ikinukubli

ng kudlit

ang kahulugang

itinago, naglaho

ang silbi’y winaglit

nagbabanta

sa gunita

ang mga bantas

inihahanda

ang paggiba

sa dibdib

ng mga salita

nangungusap

na ang luha

sa mga talata

tutuldukan pa ba

ang paglaya?

Road Widening

Sinasakop ng semento't graba
ang mapulang putik na kalsada.
Palapad nang palapad ang daan,
samantala, paliit nang paliit 
ang aming puwang na gagalawan, 
sa kinongkretong lansanga't 
pinalitadahang tahanan

MAKAHIYA

Manghang-mangha ako tuwing titiklop ang dahon ng makahiya. Tuwang-tuwa akong paglaruan  ‘yon.  Misteryo sa ‘kin ang galaw n’un tuwing masasagi ng daliri ko o kahit ng malakas na hangin. Parang katawan ko na tumitiklop ‘pag kinikiliti ni Itay

Ilang araw ko na ring kalaro ang makahiya. Hindi naman bakasyon, pero madalas ako sa tapat ng bahay namin. Wala kasing pambaon sa iskwela. Kaya naglilibang na lang. Inaabot at tinatanaw ang mga makahiya kasama ng mga damo, doon sa loob ng bakod na rehas. Pag-aari raw ng gobyerno ang kabila ng bakod na ‘yon minsang sabi ni Itay.

Nagtataka nga ako na tumubo ang mga makahiya sa pulang lupang mabato na sagana sa basura. Siguro dahil sa basura, sumusustansya ang lupa kaya maraming damo at makahiya. Iyon kasi ang likuran na nagsisilbing tambakan ng basura ng isang puting building na nasa gitna ng bakuran na ‘yon. Du’n daw sa building na ‘yon dinadala ang mga ballot box ‘pag panahon na ng botohan.  At ‘yon naman ang tapat ng bahay namin. Bakod na rehas lang ang namamagitan.

Sa rehas na ‘yon din nagsasampay ng labahan si Inay at du’n din ako humahawak sa pag-abot ko sa mga makahiya.

Pero isang umagang himas-himas ko ang rehas habang pinagmamasdan ang mga makahiya sa bakuran na ‘yon, narinig ko ang pagdakdak ni Aling Iming sa tapat ng bahay namin. Hindi raw maayos ang nilabhan ni Inay. Hindi raw mabango. Hindi raw nilagyan ng Downey. Hindi raw malinis. Hindi raw sulit ang ibinayad niya. Hindi na raw siya magpapalaba ulit. Hindi na, hindi na, at marami pang hindi.

Nakita ko si Inay, hindi nagsasalita. Nakatungo. Parang makahiyang tumiklop sa hipo ng maingay na boses. Pero hindi siya nakiliti.

Hindi, hindi ko mahagilap ang pagkamangha sa kalagayan na ‘yon. Doon ko naisip, hindi rin pala masayang paglaruan ang makahiya.

Burgis na Tambay

Sa labas ng bahay:

    Adidas ang t-shirt

    Levis ang pantalon

    Nike ang sapatos

    Zagu’ng iniinom

Ang loob ng bahay:

    walang damit ang bubong

    walang sapin ang dingding

    ni ilaw na maningning

    Nawasa’ng iniinom 

Nasaan

Noon,

saan matatagpuan

ang punong mangga?

Hitik sa bunga’t

may malalagong sanga,

nagkaloob ng lilim

sa aming pamilya.

Walang iba,

nag-iisa

sa tapat

ng aming dampa.

Saan matatagpuan

ang talahiban?

Nagmistulang ulap

na nagkanlong

sa aki’t

naging palaruan.

Walang iba,

nag-iisa

sa tapat

ng aming dampa.

Ngayon,

saan matatagpuan

ang aming dampa?

Wala na,

giniba

sa tapat ng talahiba’t

punong manga.

Binuldoser

Binura

Iba't Ibang Tanaga

Grave Shift
nilalamon ng hikab
matang di makakurap
bumigay ang talukap
sinesante't binulag

Kapeng Barako

nabigla sa paghigop

dila'y tila tumiklop

sa tapang ng barako

tumili ng mapaso

Saging na Saba
binalata't nilaga
nakinabang ay iba
hinati ang 'yong puso
nagpabaya ang puno

Langit at Lupa
sabi niya ay "langit"
pagdidiin at pilit
ang taya ay nagalit
lupa nila'y nailit

Relief Goods
matuto raw maghintay
'pagkat sila'y mahirap
tiya'y di makahintay
rebolusyo'y sisiklab

Umasa
'sing talas ng talahib
sumusugat sa dibdib
lumalatay sa isip
ang pangakong kinipkip

Sabik
malalaki ang hakbang
ng paa kong namanhid
ang tsinelas kong asam
hindi man lang nanabik

Habilin
'sang pakete ng gata
'yung pulbos na di piga
pag-uwi'y walang dala
sarili'y nasangkutsa

Stress
kumapal na ang eye bag
sa pagpiga sa utak
tinutunton anng linya
nangingitim ang mata

Katabi
isang dipa ang puwang
walang laman ni gatlang
di mapunan ang patlang
walang namamagitan

PLASTIK

Matapos magpunas ng diyaryo, itinaas niya ang kanyang shorts. Ibinuhol ang plastic bag na pinagpatakan ng tae. Pumunta siya sa likod-bahay. Inihagis sa ilog ang dumi. Agad siyang lumabas ng bahay at tumungo sa palengke bitbit ang isang salansan ng plastic bag. Ilalako niya ang mga iyon. 

Mahalaga kay Nene ang plastic. Tulong niya sa kanyang ina na labandera ang kinikita niyang barya sa paglalako niyon. Higit sa lahat, doon nila ipinapatak ang latak ng ampaw nilang sikmura. Iyon ang kanilang magic inidoro. 

Tuloy siya sa paglalako. "Plastik! Plastik po kayo dyan Mam! Ser!" 

Matumal ang benta ngayon. Buti pa ang plastic hindi pinapawisan at nangangawit. Kaya naisip niyang umupo muna sa bangketa. Hindi niya mabilang ang mga taong nagdaraan sa harap niya. Tumingala siya. Inaninaw ang langit. Napukaw ang atensyon niya ng isang matingkad na dilaw na karatula sa poste sa kabilang kalye. Napakunot ang noo. Hindi niya maunawaan. May napansin siyang larawan ng lalaki sa karatula. Hindi niya kilala. Tinitigan niya. 

CITY ORDINANCE SP-2103

Bawal ang Plastic